Kurtka wz. 1919 ze śladami rany na piersi

 W kolekcji Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą w Sochaczewie, bogato prezentuje się zbiór mundurów wz. 1919 i 1936 po żołnierzach z Bitwy nad Bzurą. Wśród zbiorów mundurowych na szczególną uwagę zasługuje, kurtka sukienna wz. 1919  (nr. inw. MZS / 1548) oraz furażerka wz. 1919 (nr. inw. MZS / 1517 ) Bolesława Kasprzaka, z zaznaczonym miejscem zranienia w czasie walk w 1939 roku.

kasprzak06
Bolesław Kasprzak przed Szpitalem Wojennym nr 802

Przedmioty te zostały osobiście przekazane przez Bolesława Kasprzaka do muzeum, w dniu 2 stycznia 1979 roku.

Kurtka i furażerka ogólnie w stanie dobrym, sukno kurtki poplamione, widoczne były na niej ślady cerowania. Po prawej stronie kurtki na wysokości klatki piersiowej widoczne jest zacerowane rozdarcie w miejscu zranienie .

kasprzak05
 Kurtka wykonana z sukna koloru khaki, jednorzędowa, zapinana z przodu na 5 dużych guzików mundurowych, metalowych z wytłoczeniem orła w koronie. U dołu dwie duże kieszenie z klapami naszyte skośnie na połać, zapinane na duże guziki mundurowe, metalowe z tłoczonym orłem w koronie. Głęboki rozporek pośrodku pleców do linii stanu. Kołnierz stojący wykładany zapinany na dwie haftki (do kołnierza przyszyty wykonany z białego płótna żabotu). Naramienniki szersze, przy wszyciu lekko zwężające się na końcach zapinane na małe guziki mundurowe, metalowe z tłoczonym orłem w koronie. Rękawy dość szerokie, dwuszwowe z rozporkami od strony tylnych szwów. Rękawy zakończone mankietami zapinanymi na duży guzik mundurowy, metalowy z tłoczonym orłem w koronie. Dół kurtki podwinięty i podszyty. Podszewek w rękawach.

 Bolesław Kasprzak w czasie kampanii 1939r. w Polsce walczył nad Bzurą jako szeregowiec – żołnierz kompanii łączności w 25 Dywizji Piechoty armii „POZNAŃ”.

furażerka wz. 1923
Kolor khaki, brzegi podwinięte do góry, stebnowane nićmi, z przodu zachodzą na siebie. Brak podszewki. Z prawej i lewej strony furażerki 2 otwory wentylacyjne zakończone metalowymi oczkami. Z przodu furażerki przymocowany orzełek metalowy z koroną wz. 1919 wsparty na tarczy amazonek. Potnik skórzany, szerokości 3 cm, przyszyty u dołu nićmi.

W dniu 17 września 1939 roku w trakcie walk w miejscowości Ruszki, został ciężko ranny odłamkami niemieckiego granatu wyrzuconego z czołgu przez załogę. Z pobojowiska został zabrany przez niemieckich sanitariuszy i trafił do sochaczewskiego szpitala polowego nr. 802, urządzonego w budynku obecnej Szkoły Podstawowej nr 3 w Sochaczewie. Po przeprowadzonej w bardzo prymitywnych warunkach operacji i okresie rekonwalescencji, został zwolniony ze szpitala. Po opuszczeniu szpitala Bolesław Kasprzak pozostał w Sochaczewie i podjął  pracę w prochowni zakładów w Boryszewie. Następnie w czasie okupacji pracuje jako kolejarz.

Nie należał do ruchu oporu, ale pomagając wysiedleńcom z Poznania, czy przewożąc nielegalnych uciekinierów z Generalnego Gubernatorstwa , prowadził swoją „prywatną wojnę” z okupantem.

W czasie wojny Pan Bolesław zdobył gdzieś metalowe orły państwowe, które co roku w czasie okupacji niemieckiej wystawiał 1 listopada na żołnierskich grobach na cmentarzu na ulicy Traugutta. W 1945 roku, już po „wyzwoleniu”, kiedy wystawił orły 1 listopada 1945 funkcjonariusze sochaczewskiego Urzędu Bezpieczeństwa nakazali odcięcie orłom koron, bo nie życzyli sobie żeby na żołnierskich grobach znajdowały się przedwojenne, „sanacyjne” symbole państwowe.

Mundur i furażerkę ukrywał przez cały okres okupacji, a po „wyzwoleniu” aż do roku 1979.

kasprzak01

 

Mundur trafia do Muzeum, a Bolesław Kasprzak do swojej śmierci, czyli do roku 1989 pełnił funkcje przewodnika i opiekuna ekspozycji w sochaczewskim Muzeum, do końca życia nosząc w ciele 18 odłamków, jego własnych „pamiątek z nad Bzury”.

mundur wz. 1919
Mundur wz. 1919 szeregowca Bolesława Kasprzaka

 Andrzej Janiszewski

1969-2015

W czerwcu 2015 roku zmarł Andrzej Janiszewski, pracownik sochaczewskiego muzeum. Pragnąc uczcić pierwszą rocznicę śmierci Andrzeja przypomnimy co tydzień jeden z artykułów przygotowanych przez naszego kolegę, który niemalże do końca swojego życia opisywał muzealne eksponaty.

Komentarze