Kim byli OLENDRZY? Gdzie i jak mieszkali? Dlaczego stawiali domy na usypanych z ziemi wzgórzach zwanych terpami? Czym się zajmowali? Jak przetrwali w pamięci współczesnych? Na te i podobne pytania będzie można znaleźć odpowiedź zwiedzając wystawę przygotowaną przez etnologów pracujących w Dziale Etnografii Muzeum Mazowieckiego w Płocku: Magdalenę Licę-Kaczan i Grzegorza Piaskowskiego. Wystawa planszowa została opracowana w 2008 roku i jest najczęściej podróżującą ekspozycją MMP. W Muzeum w Sochaczewie będzie już jej czternasta edycja. W ubiegłych latach można było oglądać ją m.in. Płocku, Bodzanowie, Wyszogrodzie, Wiączeminie, w Warszawie (w Sejmie RP) i w Czersku.
Przy opracowaniu plansz korzystano m.in. z Katalogu zabytków osadnictwa holenderskiego na Mazowszu Jerzego Szałygina oraz artykułu Pawła Fijałkowskiego Menonici na Mazowszu. Celem zebrania materiałów do tejże wystawy odbyło się też kilkanaście wyjazdów terenowych, w trakcie których zgromadzono materiał fotograficzny i filmowy, przeprowadzono wywiady z potomkami osadników olenderskich, tj. Helmutem Neitschem, jego żoną Zelmą (z domu Cilkie) oraz Elżbietą Nowakowską (z domu Wegert). Ich los po 1945roku z różnych przyczyn był odmienny od większości, nie wyjechali do Niemiec, USA czy Kanady, zostali na bardzo nieprzyjaznej wówczas dla nich polskiej ziemi. Dziś wspominają jak wyglądał świat ich dzieciństwa, są jednymi z ostatnich już świadków kultury olenderskiej nad Wisłą. Jej materialne ślady obserwujemy jeszcze w krajobrazie w postaci langhoffów, tj. długich domów z wysokimi dachami i kolorowymi okiennicami, kościołów, cmentarzysk czy dróg równo obsadzonych wierzbami.
W Muzeum w Sochaczewie będzie można zobaczyć również kilkanaście obiektów z kolekcji olenderskiej ze zbiorów Działu Etnografii, w tym unikatowe malowane meble z kwiatowymi dekoracjami (stół, krzesła, skrzynie wianne), a także sprzęty gospodarstwa domowego (maselnica, waga), urządzenia i naczynia służące do produkcji słynnych buraczanych powideł (prasa, kocioł, mieszadło) oraz szufladę do suszenia owoców i beczki do ich transportu.
Zapraszamy.
Magdalena Lica-Kaczan
Muzeum Mazowieckie w Płocku
{AG}ol{/AG}
