Męka i zmartwychwstanie Pańskie w sztuce

kspozycja nawiązuje do okresu Wielkiego Postu i Świąt Wielkiej Nocy. Ten szczególny czas znalazł swoje odzwierciedlenie w ludowej twórczości plastycznej: w malarstwie i rzeźbie. Wystawę owiera przedstawienie Ostatniej Wieczerzy – Jezusa z dwunastoma uczniami, dalej widzimy postacie Chrystusa Frasobliwego, z pochyloną głową wspartą na dłoni – symbol polskiej sztuki ludowej. Bardzo popularnym tematem Męki jest wyobrażenie Chrystusa Ukrzyżowanego. Twórcy przedstawiali Go z towarzyszącymi: Matką Boską, św. Marią Magdaleną, św. Janem czy dwoma łotrami, a także narzędziami męki.

meka-panska

Kolejnym etapem Drogi Krzyżowej jest scena po zdjęciu z krzyża. Matka Boża podtrzymująca ciało Chrystusa to przedstawienie przejmujące i jednocześnie przepiękne, pełne bólu i ekspresji. Wiele „Pięt” to obrazy malowane na szkle, rodem z Podhala. Choć tragiczne w swej wymowie, przez artystów ukazane w barwach żółci, czerwieni, złota i zieleni, z motywami kwiatów przyrody tatrzańskiej. Znany po dzień dzisiejszy zwyczaj adorowania w Wielką Sobotę Grobu Pańskiego znalazł także swoje odzwierciedlenie w sztuce ludowej. I w końcu dochodzimy do ostatniego momentu Męki Pańskiej, a jednocześnie do Jego wielkiego triumfu – do Zmartwychwstania Pańskiego. Jezus objawia się ze zwycięską chorągwią w dłoni i błogosławi cały świat. Współczesna sztuka ludowa powtarza dawne wzory ikonograficzne, aczkolwiek artyści tworzą swe dzieła zgodnie z własnym widzeniem świata, swoją osobowością, a także osobistym sposobem podejmowania tematów. Podnietą twórczą bardzo często jest ich głęboka religijność i przywiązanie do wieloletnich tradycji.

Artyści, których prace prezentujemy na naszej ekspozycji, pochodzą z różnych części kraju, m.in. z Podhala – Jolanta Pęksa, Bronisław Bednarz, Zdzisław Walczak, spod Kielc -Katarzyna Gawłowa, z ziemi krakowskiej – Marianna Wiśnios, regionu łukowskiego -Tadeusz Cąkała, Zdzisław Chojęta; sierpeckiego – Stanisław Duźyński, czy kutnowskiego -Antoni Kamiński. Do twórców – amatorów, którzy swobodnie i nieskrępowanie interpretują dawne wzory należy Tadeusz Żak. Jaka jest ta sztuka? Trochę naiwna, czasami niedoskonała warsztatowo, a czasami odznaczająca się dużym poczuciem ładu kompozycyjnego, jak np. rzeźby Romana Śledzia. Tę wystawę trzeba zobaczyć, a zwłaszcza teraz, gdy zbliżamy się do Świąt Wielkiej Nocy. Pozwoli ona oderwać sie nam od problemów codziennego życia, jego trosk i kłopotów. Może dzięki tej ekspozycji inaczej przeżyjemy Wielkanocne Święta?

Ekspozycja ze zbiorów Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie. Sponsorzy: Apteki “Pharmacia Rediviva” i “Na Podzamczu” w Sochaczewie.

Komentarze