Ils ne passeront pas! Verdun 1916-2016

W dniach 25-29 maja 2016 r., reprezentacja sochaczewian z Muzealnej Grupy Historycznej im. II batalionu 18 pułku piechoty wzięła udział w obchodach 100- lecia bitwy pod Verdun. Delegacja Grupy udała się do Francji na zaproszenie komitetu organizacyjnego uroczystości, przy rządzie francuskim. Naszym celem było uczczenie pamięci wszystkich ofiar I wojny światowej, w szczególności zaś Polaków, siłą wcielonych do armii zaborczych i rzuconych przeciw sobie na różnych frontach Wielkiej Wojny.

Bitwa o Verdun tocząca się od 21 lutego do grudnia 1916., kosztowała życie ponad 700.000 żołnierzy obu stron i przeszła do historii, jako „piekło Verdun”. Wśród poległych znalazło się wielu żołnierzy narodowości polskiej. Świadczą o tym odnalezione po wojnie nieśmiertelniki, żołnierskie znaki tożsamości, które oglądać można dziś w lokalnym Muzeum Romagne 14-18.

verdun-2

Uroczystościom i zlotowi rekonstruktorów towarzyszyła wyjątkowa, przyjazna atmosfera. Na terenie dawnego garnizonu wojskowego w Verdun zorganizowano polowe zgrupowanie, gdzie obozem historycznym stanęło ponad 1000 rekonstruktorów. Przybyły liczne grupy z Francji, Niemiec, Austrii, Węgier, Rumunii, Litwy, Belgii, Anglii, Polski a nawet Japonii. Dzięki temu nawiązano wiele międzynarodowych kontaktów i promowano historię Sochaczewa. Wyjątkowo pozytywnie do uczestników zlotu odnosili się mieszkańcy miasta i zwiedzający obóz historyczny turyści z całej Europy.

verdun-3
Najważniejszą częścią programu były liczne uroczystości i apele w miejscach pamięci narodowej, cmentarzach wojennych i fortach obronnych okalających Verdun. Udział w obchodach pozwolił wszystkim uczestnikom zwiedzić wyjątkowy teren bitwy-pole chwały armii francuskiej. Jej żołnierze mimo straszliwych ofiar przez blisko rok bronili z powodzeniem swojej ojczyzny. Twierdza Verdun nie została zdobyta przez Niemców i po zakończeniu I wojny światowej stała się ważnym symbolem wolnej Francji. To właśnie spod Verdun sprowadzono żołnierskie szczątki złożone w Grobie Nieznanego Żołnierza pod Łukiem Triumfalnym w Paryżu. Warto też wspomnieć, że w 1921 r., do Verdun przybył marszałek Józef Piłsudski, aby udekorować miasto Krzyżem Virtuti Militari.

verdun-1
Ogromne pole bitwy pod Verdun 1916 r., zachowując odpowiednie proporcje, kojarzy się w pewien sposób z polem bitwy nad Bzurą 1939 r. W całym regionie odnajdujemy pamiątki wojenne: muzea, pomniki i tablice memoratywne. Wprawne oko dostrzeże w terenie zachowane ślady po walkach- okopy, stanowiska artylerii, leje po pociskach. Najbardziej wymownym świadectwem krwawych walk są jednak potężne cmentarze wojenne, na których rzędy krzyży zdają się nie mieć końca. Są otaczane szczególną opieką przez rządy francuskie, niemieckie, amerykańskie zaś przez społeczeństwo lokalne traktowane, jako niezbywalne świadectwo historii i antywojenna przestroga.

verdun-4
Walki pod Verdun i nad Bzurą porównał niegdyś Prezydent RP Ryszard Kaczorowski. Po podróży historycznej na pole bitwy i swojej wizycie w Muzeum Pola Bitwy nad Bzurą w Sochaczewie zostawił w księdze pamiątkowej wpis: „Prawdziwa perełka wśród placówek muzealnych- ewenement w skali kraju i znaczący akcent w światowym muzealnictwie pól bitewnych. Drugie po Verdun – Muzeum jednej bitwy! Chwała dla miasta i entuzjastów prowadzących Muzeum Bitwy nad Bzurą, zachowujących pamięć naszych militarnych dokonań dla przyszłych pokoleń.”
Po odwiedzeniu licznych cmentarzy wojennych i pomników bitwy pod Verdun, pozostaje mieć nadzieję, że i nasze, lokalne obiekty uzyskają niegdyś tożsamą opiekę jak ma to miejsce na zachodzie Europy.

Za pomoc w organizacji naszego uczestnictwa w uroczystościach do Verdun, dziękujemy burmistrzowi miasta Sochaczew- Piotrowi Osieckiemu,druhom z ZHP Skierniewice, panu Krzysztofowi Czarnocie.

Komentarze